Het leesbegrip van leerlingen vergroten, hoe pak je dat aan?
- Laura Vanlommel
- 29 nov 2023
- 2 minuten om te lezen
Bijgewerkt op: 2 jan 2024
De titel van deze blogpost zegt het zelf: het leesbegrip van leerlingen/jongeren vergroten is een moeilijke taak. Een alsmaar belangrijk wordende taak voor leerkrachten in het algemeen, zeker sinds er de laatste jaren telkens meer druk wordt gelegd om ons onderwijs terug omhoog te krikken en leerlingen beter te laten presteren.
De prestaties van onze leerlingen hangen dan ook onlosmakelijk vast aan vlot kunnen lezen en gemotiveerd zijn om te willen lezen. Dat laatste is nog een andere taak. In deze post wil ik het meer hebben over het leesbegrip. Bij elk vak op school wordt er gebruikgemaakt van instructie. Instructies lezen is de eerste stap, maar deze daarna ook begrijpen is een volgende. Vandaar dat lezen in de klas heel belangrijk geworden is, en inzetten op dat begrip steeds essentieel is om eraan vast te koppelen.
Over dit onderwerp vond ik dan ook een interessant artikel in het tijdschrift FONS.

In dit artikel gaat Stefan de Clerck, onderzoeker voor het ExpertiseCentrum voor Effectief Leren van Thomas More, verder in op wat er in een Brits onderzoek rond begrijpend lezen is ondervonden. Dit onderzoek gaat in op belangrijke stappen waarmee je als leerkracht kan rekening houden voor je leerlingen beginnen te lezen, tijdens het lezen en ten slotte na het lezen.
VOOR HET LEZEN
Achtergrondkennis opbouwen
Laat je teksten aansluiten op de leefwereld van je leerlingen. Maak gebruik van video's, afbeeldingen,...
Voorkennis activeren
Voorspel samen de inhoud van de tekst. Gebruik de verschillende leesstrategieƫn.
Expliciete woordenschatinstructie
Voorzie eenvoudige definities en voldoende associaties. Laat de leerlingen eventueel een voorbeeldzin bedenken.
TIJDENS HET LEZEN
Vragen stellen en beantwoorden
Stel zoveel mogelijk W-vragen: vanuit de leerling en de leerkracht.
Monitoren van begrip
Stel je als leerkracht op als model-lezer.
Kerngedachten en samenvatting
Begeleid je leerlingen in het onderscheiden van hoofd - en bijzaken.
NA HET LEZEN
Vragen stellen
Zet in op zoveel mogelijk interactie met andere leerlingen. Laat ze elkaar bevragen.
Samenvatten
Start met het samen maken van deelsamenvattingen, die je later kan samenvoegen tot ƩƩn geheel.
Begrip op basis van discussie
Laat leerlingen verwoorden wat ze uit de tekst haalden door met elkaar in discussie te gaan.
Deze tips vond ik alvast heel handig. Het vergt kleine veranderingen in je aanpak, die tot een grotere mate van begrip kan leiden op langere termijn. Ik ga alvast proberen om dit stelselmatig te implementeren in mijn aanpak als leerkracht.
Hopelijk heb ik jullie ook geĆÆnspireerd om ermee aan de slag te gaan? :)
Meer lezen? Het artikel vind je hier.
Dag Laura
I.v.m. leesbegrip postte ik onlangs op mijn blog nog een artikel over de 5 sleutels van het begrijpend lezen en de toepassing ervan in het secundair onderwijs. Misschien ook interessant om te lezen? Ik kijk uit naar uw feedback. Je kan het vinden op https://ontdektdewereld.com/2023/12/22/als-aardrijkskunde-komt-piepen-in-de-les-nederlands-over-de-5-leessleutels-leesbegrip/
Groetjes
Marijke